Prawo, wojsko, władza i nauka

by **Mistrz Gry** Pią Lip 17, 2020 12:49 pm

PRAWO

Ze względu na niewielką społeczność, egzekwowanie prawa nie jest szczególnie trudne. W pojedynczej wiosce każdy doskonale zna swoich sąsiadów i każdy przynajmniej raz wychodzi poza jurtę. Sądownictwem zajmuje się starszyzna, w procesie uczestniczy też oczywiście oskarżyciel i ewentualni obrońcy, na których może zgłosić się ktokolwiek. Zwykle też są obecni członkowie najbliższej rodziny oskarżonego, by przedstawić drugi i zarazem najbliższy mu punkt widzenia. Kary są różnorakie, zależnie od przewinienia, może to być zadośćuczynienie w formie zapłaty, naprawy zniszczonych rzeczy, odpracowania szkód. Czasami zdarza się zlecenie jakichś innych prac przez samą starszyznę, możliwa jest również utrata wyższej funkcji. Zdecydowanie najsurowszą karą dla elfów jest wygnanie z wioski. Wraz z nim przestępcy wykonuje się tatuaż tuż pod Naha, o nazwie Skekme. Tak też nazywa się samego zdrajcę, a samo słowo ma bardzo nieprzyjazny wydźwięk, wręcz obraźliwy. Ma on formę jadowitego węża skalai pożerającego własny ogon. Tak napiętnowana osoba nie zostanie przyjęta do żadnej innej wioski, póki nie otrzyma Sahany — przebaczenia. Jego warunki i możliwość zależą od starszyzny wioski, z której elf został wygnany. Na znak przebaczenia wokół Skekme dodaje się wizerunek wodnego okręgu, dzięki czemu powstaje Saheme — symbol odpuszczonej winy.
Generalnie zakazane są rzeczy dość intuicyjne: krzywdzenie innych, kradzież, kłamstwo i oszczerstwo. Delikatny odchył występuje w przypadku dzieci. Można uderzyć swoje dziecko, jeśli jest wybitnie niegrzeczne i to dość normalne, o ile ma formę kary a nie krzywdy czy znęcania się. Przemoc w stosunku do dorosłych, np. współmałżonka nie jest akceptowana w żaden sposób, tak samo w przypadku rodzeństwa. Tego typu przemoc będzie traktowana na równi z zaatakowaniem kogoś innego.

WOJSKO

Jako że jest to lud pokojowo nastawiony, nie posiada specjalnie wykwalifikowanego i zorganizowanego wojska. Ma to swoje plusy, bowiem praktycznie każdy mieszkaniec wioski potrafi się bronić i posługiwać najpopularniejszym arsenałem z okolicy. Dzieci ćwiczą samoobronę i ogólną sprawność praktycznie od najmłodszych lat, a potem przychodzi czas na specjalizację. Elfy posługują się przeważnie łukami i krótkimi mieczami w formie szabli lub sejmitarów lub szamszirów. Rzadko spotyka się bronie drzewcowe nawet u jeźdźców, gdyż przez niski wzrost, byłyby dla nich niepraktyczne. Łuki są krótkie, aczkolwiek o specyficznej budowie. Przypominają lekko zmodyfikowany łuk refleksyjny. Dodatkowe punkty naciągu i twarde drewno gwarantują znacznie większy zasięg strzału niż zwyczajny krótki łuk. Raczej nie korzysta się ze zbroi w klasycznej formie, występują proste hełmy, naramienniki i nagolenniki, jeśli jest to absolutnie konieczne. Tułów chroni się solidną skórznią, a pozostałe elementy są wzmacniane pancerzem łuskowym. Zbroja jest o tyle niewygodna, że krępuje ruchy już samą swoją wagą, a w raczej upalnym klimacie pustyni tylko wzmaga zmęczenie.
Choć wszyscy mieszkańcy wioski uczą się walczyć, to w rzeczywistości robią to mężczyźni, a kobieta z bronią jest ewenementem. Do stałego "oddziału" można zaliczyć zwiadowców, szybkich i zwinnych wojowników, których zadaniem jest obserwacja terenu na rzecz nie tylko ochrony, ale też dla myśliwych. W czasie podróży wychodzą daleko na przód i wyszukują najlepszej drogi do poprowadzenia karawany. W czasie konfliktu są nie tylko wywiadem, ale też często prowadzą wojnę szarpaną i chronią obóz przed podobnymi grupami wroga. Z nich również wywodzą się główni stratedzy i część strzelców. Pozostali są zwykle myśliwymi, zasadniczo umiejętności obu tych grup mocno zachodzą na siebie i uzupełniają się o kilka różnic. Polujący na grubą zwierzynę myśliwi często zmuszeni są do przeprowadzenia starcia na miarę walki z potworem, jako że zwierzęta północnych pustyń znakomicie potrafią się bronić.
Bardzo ciekawą częścią wojska są uczeni, którzy również biorą czynny udział w walce, choć może nie zawsze bezpośrednio. Starszyzna, szamani i ich wychowankowie niespodziewanie dobrze znają się na działaniu świata dzięki licznym kontaktom z innymi kulturami i spokojnemu trybowi życia, który daje im czas na zgłębianie tej wiedzy. Potrafią wytwarzać nie tylko specyficzne trucizny i wspomagacze, ale też race, zasłony dymne, czy nawet bomby. Mało kto zdaje sobie sprawę, że szare elfy umieją stworzyć ładunek, który wybuchnie dopiero, kiedy ktoś lub coś na niego stanie. To i doskonała znajomość terenu czyni z nich niebezpiecznych i jakże niedocenianych przeciwników.

WŁADZA I NAUKA

Całym klanem zarządza kohda — starszyzna — złożona z najbardziej uczonych i doświadczonych członków społeczności. Zwykle są też najstarsi, siłą rzeczy, ale zdarza się, że do kohdy zostanie zaproszony znacznie młodszy od nich elf ze względu na swoje zasługi i umiejętności. Zwykle jednak osoby takie dopiero się uczą. Wybierając na swego mentora członka kohdy, młodzik wybiera życie uczonego, będzie poznawał zasady rządzące światem, zwierzętami i różnymi ludami. Nauczy się astrologii i astronomii, logistyki, zaczerpnie sporo z takich dziedzin jak matematyka, alchemia i zielarstwo. Nieodzownym elementem jest też dobra znajomość kultur, z którymi mogą się zetknąć podczas swoich podróży, głównie Dai'Lahów z Sad'gha Ul, z Thyminu oraz avinidów. Nieco mniejszą wiedzę posiadają na temat Medevarczyków i Ledreńczyków. Ogólny jej zakres jest podobny do wiedzy szamanów i często dzielą się obowiązkami, a sami szamani są dobrze widziani na obradach starszyzny. Czasem zaprasza się też takie osoby jak główny łowczy czy dowódca zwiadu.
Edukacja młodych elfów zaczyna się już od najmłodszych lat, często łącząc ją z zabawą lub obowiązkami życia codziennego. Nie funkcjonuje żaden system szkolnictwa ani tym bardziej szkoły. Dzieci do lat 6-7 uczą się od swoich rodziców, a potem wybierają to, czym chciałyby się zająć w dorosłym życiu. Ucząc się u mentora — yaleth — niezależnie czy jest on członkiem rodziny czy też nie, dziecko niejako przechodzi pod jego opiekę i może nawet spać w jego domu. Mentor odpowiada nie tylko za naukę zawodu, ale też wraz z rodzicami za dalsze wychowanie młodego elfa. Nauka kończy się zwykle w wieku 16-18 lat, choć to też zależy od konkretnego zawodu. Zasadniczo to mentor stwierdza, kiedy jego uczeń jest gotowy podjąć samodzielne zajęcie. Koniec bycia uczniem nie kończy nauki i kształtowania umiejętności, tak jest głównie ze zwiadowcami, myśliwymi i rzemieślnikami. Uczniowie szamanów i starszyzny muszą uzbroić się w jeszcze większą cierpliwość, bowiem średni wiek przynależności do tych grup to jakieś 70 lat.
Choć w języku jalee występuje pismo i uczy się go dzieci, to jednak nie spotyka się go na codzień. Zapisywane są tylko ważne szczegóły historii lub raportów, umowy z osobami innych ras, listy i polecenia na odległość. Wszystko po to, by nie dźwigać ze sobą sterty papieru, a i wśród elfów bardzo ceni się dobrą pamięć. Ich papier jest specyficzny, wykonywany w większej ilości z kory niż masy drewnianej, zwykle gruby i szorstki, ale za to odporny na warunki zewnętrzne.